Μία πρόσφατη έρευνα που διεξήχθη σε περισσότερους από 1.000 μεσήλικες και ηλικιωμένους αποκαλύπτει τις επιδράσεις του ψυχολογικού προφίλ στην υγεία του εγκεφάλου. Έχει ενδιαφέρον πώς ορισμένα άτομα καταφέρνουν να αποφύγουν τον κίνδυνο άνοιας και να διατηρήσουν τη διαύγειά τους καθώς προχωρούν στα βαθιά γεράματα.
Η ανακάλυψη ενός σκοπού στη ζωή και η διαρκής εστίαση σε θετικές σκέψεις είναι μόνο μερικές από τις «άμυνες» που προσφέρει η αισιόδοξη στάση ζωής, η οποία λειτουργεί καταλυτικά ενάντια στη γήρανση του εγκεφάλου και στην ανάπτυξη άνοιας. Αυτά είναι τα κύρια συμπεράσματα της διεθνούς επιστημονικής ομάδας που έλεγξε δεδομένα από άτομα άνω των 50 ετών. Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο Nature Mental Health, ανέδειξε τρία διαφορετικά ψυχολογικά προφίλ που επηρεάζουν ποικιλοτρόπως την γνωστική εξασθένηση και την ποιότητα του ύπνου.
Η ομάδα υπό την ηγεσία του David Bartrés-Faz, ερευνητή στη Σχολή Ιατρικής και Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου της Βαρκελώνης, τόνισε τη σημασία των ολοκληρωμένων ψυχολογικών αξιολογήσεων. Αυτές μπορούν να βοηθήσουν στην εφαρμογή στοχευμένων στρατηγικών ώστε οι ασθενείς να υιοθετήσουν συμπεριφορές που θα ωφελήσουν τη γνωστική τους υγεία.
Παράγοντες κινδύνου και ασπίδες
Δεκάδες μελέτες έχουν δείξει πόσα συγκεκριμένα ψυχολογικά χαρακτηριστικά μπορεί να συνδεθούν με αυξημένο κίνδυνο γνωστικής φθοράς και άνοιας. Για παράδειγμα, ενοχλητικά μοτίβα αρνητικών σκέψεων και η έλλειψη διαχείρισης του άγχους συνδέονται με υψηλότερη πιθανότητα ανάπτυξης νευροεκφύλισης. Αντιθέτως, χαρακτηριστικά που φέρουν θετική ενέργεια, όπως η ύπαρξη στόχου στις δραστηριότητες και η ικανότητα αναστοχασμού, φαίνεται να προσφέρουν προστασία από την γνωστική έκπτωση.
Η συγκεκριμένη μελέτη στηρίχθηκε σε δεδομένα ενηλίκων χωρίς νοητική εξασθένηση από το ερευνητικό πρόγραμμα «Barcelona Brain Health Initiative» του Ινστιτούτου Υγείας του Εγκεφάλου και Νευροαποκατάστασης Guttmann στη Βαρκελώνη. Οι ερευνητές επιχείρησαν να εξετάσουν τόσο τους επιβαρυντικούς όσο και τους προστατευτικούς παράγοντες, δημιουργώντας ολοκληρωμένα ψυχολογικά προφίλ. Όπως αναφέρει ο Bartrés-Faz, οι ψυχολογικές ιδιότητες δεν υφίστανται απομονωμένα, κάτι που μέχρι πρότινος δεν είχε αναδειχθεί από προηγούμενες έρευνες.
Αποτύπωμα στην ψυχική και σωματική υγεία
Βέβαια, στα άτομα με ψυχολογικό προφίλ χαμηλών προστατευτικών στοιχείων, παρατηρήθηκε μια σχέση με τη γνωστική εξασθένηση, η οποία ενδέχεται να συνδέεται με εντονότερη εγκεφαλική ατροφία και λιγότερη προσήλωση σε υγιεινούς τρόπους ζωής.
Προοπτικές και προκλήσεις
Πιο ενθαρρυντικά είναι τα σχόλια των ερευνητών που αναφέρουν ότι εάν τα ευρήματά τους επιβεβαιωθούν σε μεγαλύτερα δείγματα πληθυσμού, ίσως αποκαλυφθούν νέα μονοπάτια στην πρόληψη μέσω του τρόπου ζωής και της ψυχολογίας. «Άτομα με χαρακτηριστικά που συνδέονται με μειωμένα προστατευτικά στοιχεία μπορεί να επωφεληθούν ιδιαίτερα από θεραπευτικές προσεγγίσεις που επικεντρώνονται στην αναγνώριση και τον επανακαθορισμό σημαντικών συμπεριφορών, όπως η θεραπεία αποδοχής και δέσμευσης», προσθέτει ο Bartrés-Faz. Επίσης, άτομα με χαρακτηριστικά του τρίτου ψυχολογικού προφίλ θα μπορούσαν να επωφεληθούν από στρατηγικές για τη διαχείριση του άγχους.
Διαβάστε επίσης
- Άνοια: Δέκα προειδοποιητικά σημάδια που δεν πρέπει να αγνοήσετε
- Φόβοι και ανησυχίες: Μη διστάζετε να τα αντιμετωπίσετε – Το κόλπο των 4″ για να τα ξεπεράσετε
- Νόσος Αλτσχάιμερ: 3 παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο στους άνω των 50