Η Ψυχολογική Επιβάρυνση μετά από Σεισμούς
Εισαγωγή
Η έκθεση σε σεισμούς συσχετίζεται άμεσα με τη Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες (ΔΜΣ), η οποία, αν δεν αντιμετωπιστεί από ειδικούς ψυχικής υγείας, μπορεί να έχει σοβαρές και μακροχρόνιες συνέπειες.
Σεισμός στην Κωνσταντινούπολη
Μια νύχτα γεμάτη αγωνία βίωσαν εκατομμύρια κάτοικοι της Κωνσταντινούπολης και των γύρω περιοχών, μετά από σεισμική δόνηση 6,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ. Παρόλο που ο σεισμός δεν προκάλεσε εκτενείς καταστροφές ή απώλειες ζωών, υπενθύμισε με εμφατικό τρόπο τον σεισμικό κίνδυνο που απειλεί τη μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας, η οποία βρίσκεται σε μία από τις πιο ενεργές τεκτονικές ζώνες του πλανήτη.
Μετασεισμοί και Ανησυχία
Καθόλη τη διάρκεια της νύχτας από την Τετάρτη προς την Πέμπτη, καταγράφηκαν αρκετοί μετασεισμοί, οι περισσότεροι κάτω των 3 Ρίχτερ. Ωστόσο, μια μετασεισμική δόνηση 4,2 Ρίχτερ το πρωί της Πέμπτης διατήρησε την ανησυχία σε υψηλά επίπεδα.
Ψυχολογικές Επιπτώσεις
Μην ξεχνάμε όμως τη λιγότερο ορατή αλλά εξίσου ουσιώδη παράμετρο: την ψυχολογική επιβάρυνση που μπορεί να προκύψει μετά από μια τέτοια εμπειρία. Ο τρόμος, η ανασφάλεια και ο φόβος για το απρόβλεπτο αφήνουν ένα ψυχολογικό αποτύπωμα που συχνά εκδηλώνεται με καθυστέρηση.
Μελέτη Περίπτωσης
Σε μελέτη που διεξήχθη το 2005 από την Division of Psychological Medicine στο Institute of Psychiatry του Λονδίνου, οκτώ διακεκριμένοι Έλληνες ψυχίατροι εξέτασαν 157 επιζώντες και θύματα από τον σεισμό της Πάρνηθας το 1999. Στην έρευνα αυτή διαπιστώθηκε ότι το 37% των συμμετεχόντων εμφάνιζε ΔΜΣ, με ποικιλία στη σοβαρότητα των συμπτωμάτων. Ειδικότερα, το 22% των επιζώντων ανέφερε γενική δυσφορία, ενώ το 15% δήλωσε μειωμένη ικανότητα προσαρμογής στην καθημερινότητά τους.
Σύνδεση Προβλημάτων Υγείας
Η ένταση του φόβου κατά τη διάρκεια του σεισμού και η συμμετοχή σε επιχειρήσεις διάσωσης συνδέθηκαν με μεγαλύτερη «μετασεισμική» ψυχολογική δυσφορία. Αυτά τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι οι ψυχολογικές συνέπειες των σεισμών μπορεί να είναι σοβαρές και μακροχρόνιες, ακόμη και σε περιπτώσεις που η δόνηση δεν είναι ιδιαίτερα ισχυρή. Ο σεισμός, λοιπόν, μπορεί να ταρακουνήσει όχι μόνο την επιφάνεια, αλλά και τα ψυχολογικά βάθη των ανθρώπων.
Σημαντικές Συνέπειες για την Υγεία
Αυξανόμενη Συχνότητα Εμφραγμάτων
Μια άλλη μελέτη δείχνει ότι υπάρχει σημαντική αύξηση περιστατικών εμφραγμάτων 2-4 μέρες μετά από μία μεγάλη σεισμική δόνηση. Το σοκ και η σωματική επιβάρυνση κατά τη διάρκεια τέτοιων γεγονότων φαίνεται να επηρεάζουν την καρδιοαγγειακή υγεία.
Συμπέρασμα
Είναι επιτακτική ανάγκη να αντιμετωπιστεί η ψυχολογία των ανθρώπων μετά από σεισμούς. Αν σκεφτούμε ότι οι συνέπειες αυτών των γεγονότων δεν περιορίζονται μόνο σε υλικές ζημιές, αλλά επεκτείνονται και σε σοβαρές ψυχολογικές επιπτώσεις, γίνεται κατανοητό πόσο σημαντική είναι η υποστήριξη από ειδικούς όσο το δυνατόν συντομότερα.